Διαδήλωση έξω από το κτίριο της συντεχνίας των μεταλλουργών , της συντεχνίας από όπου αναδείχτηκε ο Λούλα, και στο κτήριο το οποίο έδωσε την τελευταία του ομιλία πριν την φυλακή του για να μην είναι υποψήφιος στις επερχόμενες εκλογές..
Η απόφαση του δικαστηρίου να φυλακιστεί ο Λούλα, ενώ είναι ακόμα σε διαδικασία μορφές έφεσης, είχε μια σαφή σκοπιμότητα την οποία εξέφρασαν και δυο στρατιωτικοί, όταν προέβησαν σε δηλώσεις, ενώ η ένταση ανέβαινε στην κοινωνία ευρύτερα – έθεσαν θέμα υπακοής αν εκλεγόταν ο Λούλα στις επερχόμενες εκλογές, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και ο ένας μάλιστα το διαμήνυσε και μέσω τουΐτερ. Ένας σχολιαστής, σε αυτό το πλαίσιο, το έθεσε με σαφήνεια παραπέμποντας και στην εκστρατεία των ΜΜΕ ενάντια στον πρόεδρο από την εργατική τάξη, ο οποίος παρά την δαιμονοποίηση και τις επιθέσεις ήταν ακόμα πρώτος στις δημοσκοπήσεις.
«Η επανάσταση μπορεί να μην αναμεταδοθεί από την τηλεόραση, αλλά το πραξικόπημα θα κοινοποιηθεί φαίνεται μέσω τουΐτερ».[1]
Ο ίδιος ο Λούλα το έθεσε επίσης με σαφήνεια: «Δεν υποτάχθηκα στην δικτατορία των στρατιωτικών, δεν θα υποταχθώ στην δικτατορία των εισαγγελέων.
Η καταδίκη και η εσπευσμένη φυλάκισή του είναι δείγμα του πώς λειτουργει η αντίδραση στην λατινική Αμερική σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο μετά την περίοδο των σοσιαλδημοκρατικών μεταρρυθμίσεων μετά το 2000. Είναι μια μορφή ταξικής αναμέτρησης με πολιτισμικά, αλλά και πολιτικό-ιδεολογικά στοιχεία.
Για να κατανοηθεί το σημερινό ιστορικό πλαίσιο αξίζει να δει κανείς μια σκιαγράφηση της ταξικής ιστορίας της δημοκρατίας στον δυτικό κόσμο – γιατί η κατάσταση της λατινικής Αμερικής σήμερα θυμίζει την Ευρώπη του μεσοπολέμου – πριν την μεγάλη αλλαγή του 1945. Και η ευρύτερη συγκυρία της κρίσης της δυτικής ηγεμονίας [με την φυλακής του Λούλα ακριβώς την εβδομάδα που παιζόταν ένα είδος απειλής διεθνούς αντιπαράθεσης στην Μέση Ανατολή, και ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, δεν είναι τυχαίος – είναι αντίθετα συμπωματικός.
Η ανάδυση του εργατικού κινήματος στην Ευρώπη και το ταξικό μίσος της πρώιμης περιόδου μετά την καταστολή της Κομμούνας του Παρισιού
Η λατινική Αμερική ξεκίνησε την αντι-αποικιακή της εξέγερση στις αρχές του 19ουαιώνα, ενώ στην Ευρώπη [και ίσως και λόγω αυτού σαν ευκαιρία] απλωνόταν ένα είδος ευρωπαϊκού πολέμου μετά την γαλλική επανάσταση. Στα μέσα του 19ουαιώνα εμφανίστηκε στην Ευρώπη το εργατικό κίνημα μετά την δημοκρατικη-φιλελευθερη φάση των κινημάτων ενάντια στο «παλαιό καθεστώς», ενώ στην Λατινική Αμερική η ολοκλήρωση των κινημάτων ανεξαρτοποιηση από την Ισπανία και την Πορτογαλία οδήγησε [σε μεγάλο βαθμό] σε καθεστώτα των λευκών ελίτ οι οποιες ήταν χωρισμένες σε συντηρητικές και φιλελεύθερες. Στην Ευρώπη, όμως, το εργατικό κίνημα πήρε μια βίαιη και ηρωική μορφή μετα την καταστολή της Κομμούνας του Παρισιού το 1870-71. Ενώ αναπτύσσονταν τότε τα μαζικά εργατικά κινήματα, μια πτέρυγα του πρώιμου εργατικού κινήματος απάντησε στην βία των αστών με μια αντίστοιχη βία. Η πιο κάτω δήλωση του αναρχικού Εμίλ Χένρι, ο οποίος πραγματοποίησε μια βομβιστική επίθεση ενάντια σε ένα καφέ στο οποίο σύχναζαν άτομα της αστικής τάξης, ήταν εκφραστικό του ταξικού μίσους που κουβαλούσε το εργατικό κίνημα λόγω της καταστολής – και το οποίο συνέχισε να υπάρχει έντονα μέχρι και τα μέσα του 20ουαιώνα, [όπως φάνηκε και τον ισπανικό εμφύλιο] όταν η ευρωπαϊκή αστική τάξη υποχώρησε μπροστά στο κίνδυνο συνολικής επανάστασης και κοινωνικής μεταμόρφωσης.
«Ήμουν πεπεισμένος πως η υπάρχουσα κοινωνική οργάνωση ήταν κακή..έφερα μαζί μου στον αγώνα ένα βαθύ μίσος που γινόταν πιο έντονο κάθε μέρα που περνούσε από το αποτρόπαιο θέαμα της κοινωνίας όπου όλα είναι χαμερπή, όλα είναι γεμάτα δειλία, όπου καθετί αποτελεί φραγμό για την ανάπτυξη των ανθρώπινων παθών, για τις γενναιόδωρες τάσεις της καρδιάς, για την ελεύθερη ροή της σκέψης..ήθελα να αποδείξω στους μπουρζουάδες πως οι απολαύσεις τους δεν θα διαρκέσουν για πολύ, πως οι απαίσιοι θρίαμβοι τους θα τιναχτούν στο αέρα, πως η χρυσή τους αγελάδα θα έτρεμε βίαια πάνω στο βάθρο της.. Τουλάχιστον ας έχετε το θάρρος να παραδεχτείτε τα εγκλήματα σας αξιότιμοι κύριοι της μπουρζουαζίας και να παραδεχτείτε ότι τα αντίποινα μας είναι απόλυτα νόμιμα.»Εμίλ Χένρι, Γάλλος αναρχικός, ταυτισμένος με την «προπαγάνδα της πράξης», καταδικάστηκε σε θάνατο….
Η δημοκρατική φάση του εργατικού κινήματος στην λατινική Αμερική και το λουτρό αίματος της δεκαετίας του 1970
Στην λατινική Αμερική, το εργατικό κίνημα [αλλά και το αγροτικό κίνημα, όπως φαίνεται και από την σημαία των Σαντινίστας] επηρεάστηκε από τον αναρχισμό, αλλά η πρώτη επαναστατική κυβέρνηση ήταν σαφώς εκείνη της Κούβας το 1959, την επόμενη περίοδο ακολούθησαν απόπειρες μεταρρύθμισης αλλά τα κινήματα [εργατικά και φοιτητικά] πνίγηκαν στο αίμα την δεκαετία του 1970 – στην Βραζιλία ο στρατός είχε ήδη επέμβει από την δεκαετία του 1960. Το σύμβολο εκείνης της απόπειρας δημοκρατικής αλλαγής εν μέσω βίαιων αντιδράσεων του κατεστημένου [στρατού, εκκλησίας, αμερικάνικων υπηρεσιών, ανώτερων τάξεων κοκ] ήταν ο Σαλβαδόρ Αλλιέντε, ο πρώτος μαρξιστής πρόεδρος στην λατινική Αμερική, ο οποίος εκλέγηκε με δημοκρατική ψηφοφορία, το κατεστημένο τον ανέχτηκε για 3 χρόνια και το πείραμα πνίγηκε στο αίμα. Ο Αλλιέντε δεν ήταν εργατικής καταγωγής – καταγόταν από την αστική τάξη και η προσήλωση του στο σύνταγμα ήταν εκφραστική. Η θάνατος του με το όπλο στο χέρι ήταν αποκαλυπτικός του τί είχε να αντιμετωπίσει, αλλά το διάγγελμα το πριν τον θάνατο/δολοφονία του έμεινε σαν ιστορικό σύμβολο και της περιόδου της αθωότητας και της πρώτης προσπάθειας ταξικού εκδημοκρατισμού, που θύμιζε σε κάποιο βαθμό και την άνοδο των δημοκρατικών κινημάτων στην Ευρώπη του μεσοπολέμου.[2]
«Ίσως αυτή είναι η τελευταία μου ευκαιρία να σας μιλήσω. Η Αεροπορία βομβάρδισε τους πύργους αναμετάδοσης του Ράδιο Πορτάλες και του Ράδιο Κορπορασιόν. Τα λόγια μου δεν εκφράζουν πίκρα αλλά απογοήτευση. Ας αποτελέσουν την ηθική καταδίκη για αυτούς που καταπάτησαν τον όρκο τους. Είναι στρατιώτες της Χιλής.
Αντιμετωπίζοντας αυτά τα γεγονότα, δηλώνω στους εργάτες. Δεν θα παραιτηθώ! Είναι μια ιστορική στιγμή και θα πληρώσω με τη ζωή μου για την αφοσίωση του λαού μου. Είμαι βέβαιος πως οι σπόροι που φυτεύθηκαν στις αξίες συνείδησης εκατομμυρίων Χιλιανών, θα καρπίσουν… ούτε το έγκλημα, ούτε η βία μπορούν να διακόψουν την κοινωνική εξέλιξη. Η ιστορία είναι δική μας, η ιστορία γράφεται από τους λαούς. Εργάτες της πατρίδας μου, επιθυμώ να σας ευχαριστήσω για την διαρκή σας αφοσίωση για την εμπιστοσύνη σας σε έναν άνθρωπο που απλώς εξέφρασε τη μακρόχρονη αναμονή σας για δικαιοσύνη. Που υποσχέθηκε να τηρεί το Σύνταγμα και τους νόμους και έτσι έπραξε. Αυτην την καθοριστική στιγμή, με αυτά τα τελευταία μου λόγια, σας καλώ να διδαχθείτε από αυτό το μάθημα. Το ξένο κεφάλαιο, η ιμπεριαλιστική εξουσία, μαζί με τη ντόπια αντίδραση, καλλιέργησαν το κατάλληλο κλίμα που επέτρεψε στις Ένοπλες Δυνάμεις να διαρρήξουν την παράδοση που δίδαξε ο Στρατηγός Σνάιτερ και συνέχισε ο διοικητής Αράγια, θύματα και οι δύο του ίδιου τμήματος της κοινωνίας που σήμερα περιμένει την ξένη χείρα βοηθείας να το οδηγήσει στην εξουσία και στην υπεράσπιση του πλούτου και των προνομίων του. …Η ιστορία θα τους κρίνει. Ο Ραδιοσταθμός του Ράδιο Μαγκαλιάες θα σιγήσει, η ήρεμη φωνή μου δεν θα φτάνει στα αυτιά σας…Δεν πειράζει…. θα εξακολουθείτε να με ακούτε. Θα εξακολουθώ να βρίσκομαι κοντά σας, τουλάχιστον η ανάμνηση μου.
Θα με θυμάστε ως έναν άξιο άνδρα, αφοσιωμένο στο έθνος του. Ο λαός πρέπει να αμυνθεί όχι να θυσιαστεί. Να αρνηθεί την υποταγή, την ταπείνωση, την απώλεια των ηθικών αξιών. Εργάτες της πατρίδας μου. Πιστεύω στην Χιλή και το πεπρωμένο της. Ότι θα ξεπεράσουμε αυτές τις πικρές, γκρίζες ώρες της προδοσίας. Ότι όπως γνωρίζετε, αργά η γρήγορα οι μεγάλες λεωφόροι θα ξανανοίξουν και ο ελεύθερος άνθρωπος θα τις διαβεί για να χτίσει μια καλύτερη κοινωνία. Ζήτω η Χιλή! Ζήτω ο Λαός! Ζήτω οι εργάτες…Αυτά είναι τα τελευταία μου λόγια. Είμαι σίγουρος πως η θυσία μου δεν είναι μάταια. Έχω την βεβαιότητα πως θα αποτελέσει τουλάχιστον ένα ηθικό μάθημα για την καταδίκη των κακούργων, των προδοτών, των επιόρκων.» Σαλβαδόρ Αλλιέντε, Ιδρυτής του Χιλιανού Σοσιαλιστικού Κόμματος, βουλευτής από τα 28 του, ένας πεφωτισμένος νεαρός αστός, που ακούραστος γύρισε ολόκληρη την χώρα του, για να ακούσει, να συζητήσει, να πείσει.http://www.onalert.gr/stories/aliente-enas-proedros-pou-pethane-me-to-oplo-sto-xeri-gia-ton-lao-tou/36940
Η επάνοδος της αριστεράς του πλουραλιστικού πλήθους μετά το 2000
Παρά την καταστολή η αριστερά επανήλθε μαζικά, και παρα την καλπονοθεία και τον έλεγχο των ΜΜΕ από το κατεστημένο, μετά το 2000, ιδιαίτερα μετά την εξέγερση στην Αργεντινή και την επιτυχημένη αντίσταση στο πραξικόπημα στην Βενεζουέλα από τον Τσάβες και το κίνημα γύρω από αυτόν, ακολούθησε ένα κύμα εκδημοκρατισμού που σάρωσε όλες τις χώρες της λατινικής Αμερικής [με τέως αντάρτες όπως τον Mujicaστην Ουρουγουάη και την Ρούσσεφ στην Βραζιλία – μετά τον Λούλα- να εκλέγονταν πρόεδροι] , και δημιούργησε ουσιαστικά ένα νέο πολιτικό σύστημα με την αριστερά σαν τον ένα βασικό πόλο – και με την αριστερά να εκφράζει όχι απλώς της εργατική τάξη, αλλά και ένα ευρύτερο κίνημα κοινωνικών κινημάτων – ή και αιτημάτων ιθαγενών [ιδιαίτερα στις χώρες των Άνδεων] αλλά και μη λευκών [σε χώρες όπως η Βραζιλία].. Αν οι Σαντινίστας ήταν το κίνημα που κέρδισε μια επανάσταση, αλλά μετά εμπέδωσε μια δημοκρατία, ο Λούλα, από την εργατική τάξη ανέλαβε το καθήκον να ολοκληρώσει το έργο του Αλλιέντε….
Οι μεταρρυθμίσεις του Λούλα, δεν ήταν ριζοσπαστικές, ούτε καν όπως του Τσάβες ή του Μοράλες στην Βολιβία – αλλά μέχρι και ο economistαναγνώρισε ότι κατάφερε ένα τεράστιο άλμα ισότητας με το να δώσει ευκαιρία σε εκατομμύρια φτωχούς και αποκλεισμένους να μορφωθούν, να αποκτήσουν πρόσβαση σε δημόσια στήριξη και να βγουν από την εξαθλίωση. Η αστική τάξη απρόθυμα τον ανέχτηκε.
Η συντηρητική νεοφιλελεύθερη αντεπίθεση – υπό την σκιά της βορειοαμερικανικής παρέμβασης
Όταν όμως η οικονομία άρχισε να έχει ένα περιοδικο κύκλο κρίσης, και εν μέρει λόγω της πτώσης των τιμών των πρώτων υλών, αλλά και του επαναπατρισμού βορειοαμερικανικών κεφαλαίων, ξεκίνησε μια αντεπίθεση των ταξικών και συντηρητικών στρωμάτων που αντιπαθούσαν την νέα κατάσταση της κοινωνικής ισότητας – αν η προηγούμενη περίοδος θύμιζε την δεκαετία του 1960 και ‘70 στην Ευρώπη, τότε η νέα στροφή ήταν η νεοφιλελεύθερη αντεπίθεση. Αλλά σε μια περιοχή που μόλις έβγαινε από την σκιά των ΗΠΑ το όλο σκηνικό είχε και βορειοαμερικανική εμπλοκή. Άλλωστε η άνοιξη της περιόδου μετά το 2000, είχε να κάνει και με την εστίαση των βορειαμερικανών στην Μέση Ανατολή. Η ήττα σε εκείνη την περιοχή επανάφερε φυσικά την εστίαση πίσω στην backyardτων ΗΠΑ, την λατινική Αμερική. Ήδη Αλλωστε στο Μεξικό ήταν φανερό ότι το τοπικό κατεστημένο δεν άφηνε να γίνουν δίκαιες εκλογές στις οποιες θα κέρδιζε αριστερός υποψήφιος – και τα βορειοαμερικανικά ΜΜΕ που ανακάλυπταν καλπονοθεία, όπου δεν τους βόλευε το καθεστώς, στο Μεξικό δεν είχαν ανταποκριτή φαίνεται για τις θεαματικές καλπονοθείες…
Σιγά σιγά το σκηνικό μεταφέρθηκε νότια: το πρώτο πείραμα έγινε με στην Ονδούρα, όπου ο στρατός ανέτρεψε τον πρόεδρο για να αποτρέψει δημοψήφισμα με το οποίο θα μπορούσε να επαναδιεκδικησει ο αριστερίζων πρόεδρος [και μετά επέτρεψε επανεκλογή δεξιού ημέτερου υποψήφιου]. Η Χίλαρι Κλίντον ξέπλυνε το πραξικόπημα – το οποίο κυβερνά ακόμα. Πρόσφατα στις εκλογές κέρδισε και πάλι ο αριστερός υποψήφιος για να αλλάξουν σε δημόσια θέα τα αποτελέσματα και να επιλεγεί ο εκλεκτός του κατεστημένου…
Η αντεπίθεση των συντηρητικών πήρε διάφορες μορφές - από την βία στην Βενεζουέλα, μέχρι την εναλλαγή στην εξουσία μέσω εκλογών όπως στην Αργεντινή, μέχρι το νομικίστικο πραξικόπημα που έγινε στην Βραζιλία – με την ανατροπή της Ρούσσεφ με την κατηγορία ότι παραβίασε κανόνες για το έλλειμα [λες και ο νεοφιλελευθερισμός είναι συνταγματικά καθορισμένος] ενώ οι αντίπαλοι της αριστεράς ξεπλύθηκαν κανονικά από τα σκάνδαλα παρά τις μαρτυρίες και τα ντοκουμέντα [ηχογραφήσεις κοκ].. Έγινε απόπειρα να δαιμονοποιηθει ο Λούλα - αλλά τελικά όπως φάνηκε από τις δημοσκοπήσεις εξακολουθούσε να κουβαλά μια γοητεία στην λαϊκή έκφραση. Και έτσι η φυλάκιση κρίθηκε σαν ένας τρόπος να απομακρυνθεί ένα άτομο που μπορούσε να ενώσει την αριστερά [κινήματα και κόμματα] και να λειτουργήσει σαν πόλος συσπείρωσης ευρύτερα…
Η απάντηση του Λούλα στην ομιλία του πριν την παράδοση του στην αστυνομία ήταν εκφραστική και θύμιζε την στάση και την ρητορική του Αλλιέντε – εκφραστικού σταδίου του εκδημοκρατισμού και της συγκρότησης του αριστερού πλουραλιστικού λόγου στην περιοχή…
«Σύντροφοι είχα την ευκαιρία. Πριν λίγες μέρες ήμουν στο σύνορο με την Ουρουγουάη… και οι άνθρωποι που έλεγαν: «Φίλε μου Λούλα, πες ότι πήγες για ένα ποτό και απόδρασε στην Ουρουγουάη, μείνε με το PepeMujica, φύγε και μην κοιτάξεις πίσω. Ζήτησε πολιτικό άσυλο, μπορεί να πας στην πρεσβεία της Βολιβίας, την Ουρουγουάης, της Ρωσίας, και από κει θα μπορείς να μιλάς… Είμαι αρκετά γέρος για αυτά. Στην ηλικία μου χρειάζεται να τους αντιμετωπίσω, πρόσωπο με πρόσωπο, και θα τους αντιμετωπίσω… Θέλω να ξέρω πόσες μέρες θα ξοδέψουν νομίζοντας ότι με έχουν συλλάβει. Όσες μέρες με αφήσουν εκεί θα εμφανιστούν νέοι Λούλα θα γεννηθούν σε αυτήν την χωρά και θα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι έτοιμοι να τους αντιμετωπίσουν, γιατί στην δημοκρατία δεν υπαρχει όριο, δεν υπαρχει λάθος στιγμή για να παλέψεις…
Ας κάνουν ότι θέλουν… Θα χρησιμοποιήσω σαν απάντηση μια φράση που μου είπε ένα δεκάχρονο κορίτσι… Οι δυνάμεις τους μπορεί να σκοτώσουν ένα, δυο, τρια τριαντάφυλλα αλλά δεν μπορούν να εμποδίσουν τον ερχομό της άνοιξης. Και αγώνας μας είναι η αναζήτηση της άνοιξης..»
Λούλα, ο πρώτος πρόεδρος της Βραζιλίας, ο οποίος προερχόταν από την εργατική τάξη, και ο οποίος φυλακίστηκε το 2018 για να μην είναι υποψήφιος στις εκλογές τις οποίες αναμενοταν, συμφωνα με τις δημοσκοπησεις,[3]να κερδίσει…
Μέρος της ομιλίας του Λούλα:
"Comrades, I had the chance. A few days ago I was on the border with Uruguay, close to Livramento and Rivera, and people were saying: 'Lula, my friend, pretend you are going to buy some booze and escape to Uruguay, stay there with Pepe Mujica, leave and never look back. File for political asylum, you can go to Bolivia's, Uruguay's, Russia's embassies, and from there you keep on speaking…' I'm too old for this. In my age I need to confront them, face to face, and I will face them by accepting to obey the warrant."I want to know how many days they will spend believing that they have arrested me. As many days as they leave me there, more Lulas will be born in this country and there will be more and more people willing to fight in this country, because in a democracy there is no limit, there's no wrong time to fight. "I've told my comrades: if it were up to me, I wouldn't go, but I'll go because otherwise tomorrow they'll say that I am a fugitive, that I am hiding. No! I'm not hiding! I'll go to them and I'll prove my innocence so that they know I have no fear, that I'm not going to run, and I'm going to prove my innocence. They must know that.
"Let them do as they wish. Whatever they want. I'm going to quote what a little ten-year-old girl once said to me in Catanduva, a quote that has no author. She said: 'The powers that be might kill one, two, or three roses, but they will never be able to stop the Spring from coming.' And our struggle is a quest for the Spring.
https://www.telesurtv.net/english/news/Brazil-Former-President-Lulas-Historic-Speech-In-Full-20180407-0020.html#cxrecs_s
[1]«Into this context sauntered the military top brass. One the eve of the judgement, the commander of the Army Reserves wrote in the Estado de São Paulo newspaper that if Lula were left free to run and won the presidency, there would be no option but military intervention. His comments were shortly followed by those of the commander of the Brazilian army, Eduardo Villas Boas, who took to Twitter to ask the public — rhetorically, of course — who it thought had the good of the country in mind, and who was only looking after their own. The Brazilian military, he continued, “shares the longing of all good citizens to repudiate impunity” and is “attentive to its institutional missions.”As left-wing economist Laura Carvalho commented, “the revolution won’t be televised, but the coup will be tweeted.”
[2]Ανάλογο λουτρό αίματος είχε υπάρξει και στην Αργεντινή εκείνη την περίοδο
[3]Ακόμα και μετα την φυλάκιση του εξακολουθούσε να προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 31% [προηγουμένως ήταν στο 37%] έναντι 15% ενός ακροδεξιού αντίπαλου, και 10% μιας οικολόγου η όποια διατέλεσε υπουργός σε κυβέρνηση του Λουλα. Ο εγκάθετος του κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος/αποστασίας καταγράφει μόλις 2%.
